Nếu là một tín đồ làm đẹp, chắc hẳn bạn đã từng nghe nói tới coenzyme Q10 (CoQ10). Chất này được mệnh danh là “viên ngọc của tuổi trẻ” vì mang lại năng lượng hằng ngày và giúp “giữ mãi thời gian” (chống lão hóa).
Không những thế, nó còn có vai trò tuyệt vời trong tim mạch, thần kinh, ngăn ngừa ung thư cũng như điều trị vô sinh ở nam giới. Vậy bạn đã biết gì về CoQ10?
Coenzym Q10 là gì?
Tác dụng của Coenzym Q10 là gì?
Khi cơ thể bị thiếu CoQ10 sẽ có biểu hiện gì?
Bổ sung như nào để đạt hiệu quả?
Sử dụng nó cần lưu ý gì không?
Vào năm 1957, TS. FGrane (bang Winconsin – Mỹ) đã phân lập được từ tim bò một chất màu vàng. Đó chính là Co Q10.
Đến năm 1958, TS. Kerl Folkers, người được coi là cha đẻ của Coenzym Q10 đã xác định được chính xác cấu trúc hóa học và từ đó tổng hợp được CoQ10 trong phòng thí nghiệm. Năm 1960, TS. Tora Yanamura (Nhật) đã dùng CoQ10 trong chữa trị suy tim sung huyết và nhận thấy kết quả khả quan. Sau đó, năm 1972 TS. Karl Folkers đã báo cáo sự thiếu hụt CoQ10 ở những bệnh nhân tim mạch khi so với người bình thường. Sau đó các nhà nghiên cứu đã phát hiện tính chống oxy hóa của CoQ10.
Năm 1978, nhà khoa học Peter Mitchell (Anh) đã nhận thấy vai trò của Co Q10 trong quá trình tạo ra năng lượng. Khám phá đã mang về cho Mitchell giải Nobel Y Học.
CoQ10 (viết tắt của Coenzyme Q10) là một yếu tố thiết yếu cho nhiều chức năng hàng ngày và được sử dụng bởi mọi tế bào trong cơ thể. CoQ10 là một chất dinh dưỡng thiết yếu hoạt động như một chất chống oxy hóa trong cơ thể. Ở dạng hoạt động, nó được gọi là ubiquinone hoặc ubiquinol. Nó được tổng hợp trong cơ thể một cách tự nhiên và được sử dụng cho các chức năng quan trọng, chẳng hạn như cung cấp năng lượng cho các tế bào, vận chuyển electron và điều chỉnh mức huyết áp. Lý do nó không được coi là một “vitamin” là bởi vì tất cả động vật, kể cả con người, có thể tự tạo ra một lượng nhỏ coenzym, ngay cả khi không dùng thực phẩm chứa CoQ10.
Để duy trì đủ năng lượng để thực hiện các chức năng cơ thể, bên trong các tế bào của chúng ta, các bào quan nhỏ gọi là ti thể sử dụng chất béo và các chất dinh dưỡng khác biến chúng thành các nguồn năng lượng có thể sử dụng được. Quá trình chuyển đổi này yêu cầu sự hiện diện của CoQ10. Như một “coenzyme”, CoQ10 cũng giúp các enzyme khác hoạt động để tiêu hóa thức ăn đúng cách.
CoQ10 đã được sử dụng trong y tế trong nhiều thập kỷ, đặc biệt là để điều trị các vấn đề về tim. Toàn thế giới đã có khoảng 40 triệu người bị bệnh tim dùng CoQ10 thường xuyên, riêng ở Nhật đã là trên 15 triệu người.
Trong thực tế, khả năng chống oxy hóa của CoQ10 đã làm cho nó trở thành một trong những chất bổ sung chống lão hóa phổ biến nhất trên thế giới và có thể là một bổ sung tuyệt vời cho sức khỏe của bạn. Việc sản xuất CoQ10 tự nhiên sẽ bị giảm khi chúng ta già đi. Điều này có nghĩa là tất cả chúng ta đều nên bổ sung nhiều CoQ10 hơn từ chế độ ăn và từ các chất bổ sung chất lượng cao.
Tác dụng của Coenzym Q10 1. Duy trì năng lượng tự nhiên
CoQ10 – “hơi thở của tế bào”- đóng một vai trò trong quá trình “tổng hợp ATP ty thể”, là sự chuyển đổi năng lượng từ thực phẩm (carbohydrate và chất béo) thành dạng năng lượng mà các tế bào có thể sử dụng được (adenosine triphosphate (ATP)). Quá trình chuyển đổi này đòi hỏi sự có mặt của coenzyme Q10 trong màng ty thể. Một trong những vai trò của nó là tiếp nhận các electron trong quá trình chuyển hóa acid béo và glucose đó chuyển chúng sang các chất nhận electron.
Quá trình tạo ATP rất quan trọng đối với mọi tế bào trong cơ thể con người và cũng cho phép trao đổi thông tin giữa các tế bào. Để duy trì năng lượng cho cơ thể hoạt động, tổng hợp ATP rất quan trọng và nó cần CoQ10 để thực hiện được quá trình này.
2. Giảm thiểu tác hại của sự oxy hóa
Tổn thương do quá trình oxy hóa tế bào đóng một vai trò quan trọng trong sự suy giảm chức năng đi kèm với lão hóa và bệnh tật. Với vai trò như một chất chống oxy hóa tan trong nước và chất béo, CoQ10 đã được chứng minh có thể ức chế quá trình oxy hóa, xảy ra khi màng tế bào và lipoprotein mật độ thấp tiếp xúc với các điều kiện oxy hóa xâm nhập từ bên ngoài cơ thể.
3. Cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm tác dụng phụ của thuốc hạ mỡ máu nhóm statin
Các chuyên gia thử nghiệm lâm sàng đã chứng minh rằng, CoQ10 có tiềm năng mạnh mẽ trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh tim mạch bằng cách cải thiện tế bào. Nó hoạt động như một chất chống oxy hóa và giảm tổn thương do gốc tự do gây ra.
Bổ sung CoQ10 có thể hữu ích cho những người dùng thuốc hạ mỡ máu statin, vì nó làm giảm tác dụng phụ mà nhóm thuốc này thường gây ra. Statin được sử dụng để làm giảm enzyme trong gan không chỉ làm giảm sản xuất cholesterol mà còn làm giảm sản xuất tự nhiên của CoQ10.
Đây không phải là cách duy nhất CoQ10 có thể hỗ trợ hệ tim mạch và tuần hoàn. Nó cũng có thể làm tăng lưu lượng máu và cải thiện hiệu suất tập thể dục và hỗ trợ cho những người bị suy tim.
Một đánh giá năm 2002 nói rằng: CoQ10 có tiềm năng sử dụng trong phòng ngừa và điều trị bệnh tim mạch, đặc biệt là tăng huyết áp, tăng lipid máu, bệnh động mạch vành và suy tim. Các thử nghiệm lâm sàng khác khuyến cáo coenzyme Q10 nên được lựa chọn dùng cho bệnh nhân như một thuốc hỗ trợ điều trị thông thường.
Trong một nghiên cứu khác, tiến sĩ Lansojeon quan sát 424 bệnh nhân với các hình thức khác nhau của bệnh tim mạch qua một khoảng thời gian tám năm (1985-1993). Ngoài các loại thuốc theo phác đồ thông thường họ đã thêm coenzym Q10 vào phác đồ điều trị của bệnh nhân. Trong số 424 bệnh nhân, 58% cho thấy có cải thiện mức độ nhẹ. Những bệnh nhân này đã giảm được số lượng thuốc mà họ đã dùng để điều trị tình trạng tim mạch.
4. Làm chậm ảnh hưởng quá trình lão hóa
Chắc hẳn tất cả mọi người, nhất là chị em phụ nữ đều không hề thích sự lão hóa một tý nào. Thế nhưng quá trình lão hóa vẫn luôn luôn hiện hữu thậm chí nó diễn ra ngay cả khi bạn đang đọc bài viết này!
Tổng hợp ATP ty thể là một chức năng quan trọng để duy trì sự trao đổi chất, sức mạnh của cơ bắp, làm xương chắc khỏe, làn da trẻ trung. Nồng Coenzym Q10 giảm theo độ tuổi và điều này được cho là góp phần làm giảm sự chuyển hóa năng lượng, thoái hóa các cơ quan, chẳng hạn như gan, tim và cơ xương.
Các lợi ích chống lão hóa khi tiêu thụ nhiều CoQ10 bao gồm:
Bảo vệ cấu trúc của cơ – xương để giữ cho cơ bắp mạnh mẽ, giảm thiểu nguy cơ tổn thương xương và khớp
Cải thiện khả năng sinh sản
Tăng cường hoạt động của chất chống oxy hóa catalase và glutathione để bảo vệ màng tế bào trong cơ thể khỏi bị tổn thương bởi gốc tự do
Giảm tổn thương UV tới da (Coenzym Q10 dạng kem bôi)
5. Giúp duy trì độ pH tối ưu
Bổ sung CoQ10 trong điều trị ung thư có thể giúp tăng khả năng tiêu diệt ung thư của các loại thuốc điều trị (như doxorubicin và daunorubicin). Cũng có bằng chứng cho thấy CoQ10 có thể bảo vệ tim khỏi tổn thương do dùng liều cao thuốc hóa trị.
CoQ10 có thể làm chậm diễn biến ung thư vú Có thể giúp ngăn ngừa ung thư đại tràng
Một nghiên cứu đã phát hiện ra CoQ10 làm giảm đáng kể sự mất cân bằng oxy hóa ở đại tràng dẫn đến ung thư đại tràng. Mặc dù điều này vẫn cần nghiên cứu thêm nhưng nó cho thấy một khả năng phòng ngừa cho những người có nguy cơ ung thư đại tràng bởi CoQ10.
Có thể đóng vai trò trong phòng chống ung thư cổ tử cung
Mức CoQ10 thấp được thấy ở những bệnh nhân bị ung thư cổ tử cung, mặc dù không rõ tại sao. Bổ sung CoQ10 có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư cổ tử cung ở phụ nữ được chẩn đoán có tổn thương cổ tử cung tiền ung thư, nhưng điều này vẫn đòi hỏi nhiều nghiên cứu hơn trước khi đưa vào phác đồ điều trị chính thức.
Có thể kéo dài cuộc sống trong ung thư giai đoạn cuối
Một nghiên cứu thí điểm trong 9 năm trên 41 bệnh nhân với nhiều loại ung thư đã tiến đến giai đoạn cuối và được bổ sung CoQ10 cộng với một hỗn hợp chống oxy hóa. Trong số các bệnh nhân theo dõi, thời gian sống trung bình là 17 tháng, dài hơn 5 tháng so với dự kiến. Tổng cộng, 76% bệnh nhân sống sót lâu hơn so với dự kiến trung bình và đặc biệt là có rất ít hoặc không có tác dụng phụ ghi nhận từ điều trị.
Cần nhiều nghiên cứu về vai trò của CoQ10 với ung thư nhưng các kết quả đã cho thấy bổ sung CoQ10 có thể giúp cải thiện các yếu tố nguy cơ và thậm chí là thời gian sống với một số bệnh ung thư.
6. Bảo vệ khả năng nhận thức
Ở những người bị suy giảm nhận thức, chẳng hạn như bệnh Parkinson, sự mất cân bằng oxi hóa trong não được gọi là substantia nigra được cho là góp phần vào các triệu chứng. Coenzym Q10 đã được chứng minh là có khả năng bù đắp sự giảm hoạt động của các chuỗi vận chuyển electron ty thể ảnh hưởng đến chức năng não bộ. Các nghiên cứu cho thấy những người bị rối loạn nhận thức có xu hướng giảm nồng độ CoQ10 trong máu của họ.
Một số nghiên cứu đã nghiên cứu tác động của CoQ10 lên những người mắc bệnh Parkinson. Một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng giả dược đánh giá hiệu quả 300, 600 hoặc 1.200 mg mỗi ngày cho 80 người mắc bệnh Parkinson giai đoạn sớm thấy rằng việc bổ sung được dung nạp tốt và cải thiện chức năng nhận thức so với giả dược. Các thử nghiệm khác đã chỉ ra rằng khoảng 360 mg một ngày dùng trong trong 4 tuần tác dụng tốt lên bệnh nhân bệnh Parkinson.
Một số nghiên cứu sơ bộ và một số thử nghiệm lâm sàng nhỏ sử dụng CoQ10 để điều trị một số suy giảm nhận thức trong các bệnh thần kinh khác, bao gồm liệt não tiến triển (PSP), bệnh Huntington, xơ cứng bên amytrophic (ALS) và sự mất cân bằng của Friedreich.
7. Cải thiện vô sinh ở nam giới
CoQ10 có thể giúp cải thiện các vấn đề sinh sản ở nam giới. Trong các thử nghiệm lâm sàng, bổ sung Coenzyme Q10 có tác dụng:
Cải thiện khả năng vận động của tinh trùng
Tăng tỷ lệ thụ tinh
Tăng số lượng tinh trùng
Cải thiện hình thái tinh trùng (kích thước/hình thức)
Tăng chất chống oxy hóa trong huyết tương của tinh dịch
Hỗ trợ điều trị suy nhược cơ
Cải thiện các triệu chứng của bệnh Peyronie (một bệnh vô sinh nam nghiêm trọng)
8. Điều trị triệu chứng đau cơ xơ hóa
Hội chứng đau cơ xơ hóa (fibromyalgia syndrome – FMS), thường được gọi là đau cơ xơ hóa, là một rối loạn gây ra bởi sự tác động từ bộ não của bạn tới việc xử lý tín hiệu đau. Đau cơ xơ hóa được đặc trưng bởi đau cơ xương lan tỏa. Tình trạng này có thể có những tác động dài hạn đến cuộc sống thường ngày của bạn. Những người bị đau cơ xơ hóa thường gặp phải những vấn đề như mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, giảm trí nhớ và dễ thay đổi tâm trạng. Họ có thể bị một số triệu chứng khác như đau đầu, căng cơ, rối loạn khớp thái dương hàm, hội chứng ruột kích thích, lo âu và trầm cảm.
Nhiều thử nghiệm lâm sàng đã cho thấy CoQ10 có thể là một phương pháp tự nhiên hiệu quả cao trong điều trị các triệu chứng đau cơ xơ. Ở người lớn, liều thường là 300 mg mỗi ngày, ở thanh thiếu niên thường dùng liều 100 mg.
CoQ10 giúp giảm các triệu chứng đau tổng thể, giảm đau đầu, giảm mệt mỏi, phục hồi chức năng ty lạp thể, giảm quá trình oxy hóa.
Bạn đã cung cấp CoQ10 đầy đủ hàng ngày chưa?
Có 2 cách để bạn có thể bổ sung CoQ10 cho cơ thể:
Sử dụng thực phẩm giàu Coenzym Q10
Sử dụng thực phẩm chức năng có chứa CoQ10
Sử dụng thực phẩm giàu Coenzym Q10
Cách tốt nhất để bổ sung CoQ10 một cách tự nhiên là dùng thực phẩm giàu CoQ10.
Coenzyme Q10 được tìm thấy tự nhiên trong thực phẩm, bao gồm cá, gan, thận và ngũ cốc nguyên hạt. Các nguồn coenzyme Q10 giàu dinh dưỡng tự nhiên nhất là thịt, gia cầm, cá, trứng, sữa. Với những người ăn chay có thể bổ sung bằng đậu, quả hạch, một số loại rau.
Các loại thực phẩm tốt nhất để cung cấp CoQ10 bao gồm:
Hiện tại, không có khuyến cáo về chế độ ăn uống cụ thể cho CoQ10 từ Viện Y học hoặc các cơ quan khác. Bởi vì nó là một chất chống oxy hóa tan trong chất béo, nó dễ hấp thu nhất khi được tiêu thụ với một lượng nhỏ chất béo lành mạnh (giống như vitamin E và Vitamin A).
Các triệu chứng thiếu hụt đã không được báo cáo hoặc nghiên cứu chi tiết. Người ta ước tính rằng chế độ ăn uống của 1 người trung bình đóng góp khoảng 25 % tổng CoQ10. Cách tốt nhất để có đủ là ăn một chế độ dinh dưỡng đa dạng, giàu dinh dưỡng và có thể dùng thêm chất bổ sung CoQ10.
Tại sao bạn nên uống bổ sung CoQ10?
Đây là một câu hỏi thường gặp – nếu cơ thể bạn đã có và bạn có ăn thực phẩm chứa CoQ10, bạn có nên uống bổ sung không?
Mặc dù nó có thể thu được từ một số thực phẩm nhất định, nhưng thực phẩm chỉ có xu hướng cung cấp liều thấp, đó chính là lý do tại sao nhiều chuyên gia khuyên bạn nên bổ sung nếu bạn lớn tuổi hoặc muốn hưởng được ích lợi của CoQ10 nhiều nhất.
Theo nghiên cứu của Đại học bang Oregon, sự tổng hợp tự nhiên CoQ10 của cơ thể, cộng với chế độ ăn uống, dường như cung cấp đủ lượng để ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt ở những người khỏe mạnh. Tuy nhiên, cơ thể sản sinh ra CoQ10 ít hơn khi bạn già đi.
CoQ10 được tìm hầu hết trong các loại thực phẩm. Một chế độ ăn uống thông thường có thể không đáp ứng liều lượng khuyến cáo hàng ngày bởi số lượng CoQ10 trong thực phẩm thấp. Uống bổ sung CoQ10 chất lượng cao hàng ngày dưới dạng viên nang (giúp hấp thu dễ dàng hơn vào máu) có thể đem lại nhiều lợi ích cho bạn.
Liều lượng của các chất bổ sung CoQ10 nằm trong khoảng từ 50 đến 1.200 miligram mỗi ngày. Hầu hết các chất bổ sung đều nằm trong phạm vi 100-200 mg.
Tùy thuộc vào các nghiên cứu, liều lượng dao động từ 90 mg đến 1.200 miligam. Liều lớn hơn này thường chỉ được sử dụng để nghiên cứu các lợi ích thần kinh của CoQ10 – những nghiên cứu thành công nhất sử dụng từ 100 đến 300 miligam.
Viên uống bổ sung Coenzym Q10 Puritan’s pride
Thương hiệu uy tín đến từ Mỹ
Sản xuất tại Mỹ
Được phân phối chính hãng tại Việt Nam
Chất lượng đảm bảo, xuất xứ rõ ràng
Hàm lượng 100 mg, 200 mg
Mức giá vừa phải
Giá và địa chỉ bán
Viên uống Healthy Care CoEnzym Q10 150mg
Thương hiệu Healthy care từ Úc
Sản xuất tại Úc
Chất lượng đảm bảo
Được nhập khẩu về Việt Nam
Hàm lượng 150 mg
Mức giá khá cao
Giá và địa chỉ bán
Viên uống DHC Coenzym Q10
Thương hiệu uy tín chuyên sản xuất thực phẩm đến từ Úc
Sản xuất tại Úc
Chất lượng đảm bảo, xuất xứ rõ ràng
Hàm lượng 150 mg
Mức giá hợp lý
Giá và địa chỉ bán:
Tác dụng phụ của CoQ10
Mặc dù nó được coi là rất an toàn và đã được sử dụng trong lĩnh vực y tế trong nhiều năm, CoQ10 có một số tác dụng phụ hiếm gặp có thể bao gồm:
Nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú, có lẽ tốt nhất là không dùng thuốc bổ sung CoQ10, vì hiện không rõ liệu chúng có an toàn trong những trường hợp này hay không.
Bổ sung Coenzyme Q10 có thể làm giảm hiệu quả chất chống đông máu như warfarin và các thuốc hạ cholesterol thông thường khác (chẳng hạn như thuốc statin ức chế HMG-CoA reductase). Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn đang dùng những loại thuốc này.
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy việc bổ sung liều rất cao Coenzyme Q10 có thể làm giảm chức năng nhận thức sau này trong cuộc sống. Đây chỉ là một nghiên cứu ngắn và chưa được nhân rộng ở người. Tuy nhiên, bạn nên cân nhắc liều lượng khuyến cáo và không dùng liều CoQ10 lớn hơn 1.200 mg mỗi ngày một cách thường xuyên, trừ khi bác sỹ hướng dẫn bạn làm như vậy.
Cuối cùng có đôi điều về CoQ10 mình nghĩ bạn nên nhớ:
CoQ10, còn được gọi là Coenzyme Q10 hoặc ubiquinone, là một chất tự nhiên được tìm thấy trong cơ thể và một số loại thực phẩm. Nó giúp chống lại stress oxy hóa và ngăn ngừa tổn thương mô. Tuy nhiên, khả năng sản xuất và sử dụng của CoQ10 giảm đáng kể theo độ tuổi.
Tác dụng của nó bao gồm:
Duy trì năng lượng tự nhiên
Giảm tổn thương gốc tự do gây ra
Cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc statin
Làm chậm hiệu ứng lão hóa
Có thể giúp ngăn ngừa hoặc điều trị ung thư
Bảo vệ sức khỏe nhận thức
Cải thiện khả năng sinh sản nam
Điều trị triệu chứng đau cơ xơ hóa
Coenzyme Q10 được sản xuất bởi cơ thể tự nhiên và cũng được tìm thấy trong một lượng nhỏ trong thịt, cá, quả hạch, hạt, rau và trứng.
Liều lượng bổ sung CoQ10 khuyến cáo thường là từ 100 đến 200 mg mỗi ngày đối với hầu hết mọi người.